Οι κραυγές των εγκλείστων και το δηλητηριώδες «ωστόσο»
Του Κωστή Παπαϊωάννου
Πολλά ΜΜΕ εξόρισαν τους κρατουμένους στον χώρο της ανεξήγητης αχαριστίας απέναντι στη μεγαλοθυμία της πολιτείας
Έληξε ομαλά και συντεταγμένα, όπως ξεκίνησε, η διαμαρτυρία των κρατουμένων. Η μαζική κινητοποίηση στις φυλακές δεν μπορεί, εντούτοις, να ιδωθεί παρά μόνο σε συνδυασμό με την εκκωφαντική σιωπή των περισσότερων ΜΜΕ. Επρόκειτο για μια συνειδητή υποβάθμιση της μεγαλύτερης διαμαρτυρίας κρατουμένων των τελευταίων ετών. Η υποβάθμιση αυτή υπερβαίνει τα επιμέρους στοιχεία της ίδιας της διαμαρτυρίας, τα αιτήματα των κρατουμένων, τις συνθήκες κράτησης, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, τον χειρισμό της υπόθεσης από το υπουργείο Δικαιοσύνης. Έχουμε να κάνουμε πρωτίστως με μια κραυγαλέα απόπειρα χειραγώγησης της κοινής γνώμης. Τα τηλεοπτικά κανάλια αποσιώπησαν το θέμα. Πολλές εφημερίδες το υποβάθμισαν. Παραγνώρισαν 18 ημέρες αποχής από το συσσίτιο με συμμετοχή χιλιάδων κρατουμένων σε μεγάλο αριθμό φυλακών. Προσπέρασαν τη διαρκή υποβολή προτάσεων, τις παρεμβάσεις πολιτειακών και πολιτικών παραγόντων, τα δελτία Τύπου, τις πορείες, τις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας. Καμιά αίσθηση έκτακτης ανάγκης, επείγοντος χαρακτήρα.
Η συνήθης εμπορία πόνου και απόγνωσης δεν βρήκε λίγα λεπτά τηλεοπτικού χρόνου για τους εντός των τειχών. Ακόμα και τα παιδιά, το «απόλυτο τηλεοπτικό προϊόν», στη συγκεκριμένη περίπτωση έμειναν στα αζήτητα: ούτε λέξη για τις φυλακές ανηλίκων.
Επί 18 ημέρες πολλά ΜΜΕ εκτόνωναν την πίεση και έδιναν χρόνο στην πολιτεία αφαιρώντας τον από τους κρατουμένους. Αναπαρήγαν κατά λέξη τις επίσημες ανακοινώσεις του υπουργείου χωρίς να αναζητήσουν τον λόγο της άλλης πλευράς. Η είδηση περιοριζόταν συνήθως στα αναγγελλόμενα μέτρα και ακολουθούσε η μόνιμη επωδός: «ωστόσο, οι κρατούμενοι συνεχίζουν τις κινητοποιήσεις». Ένα «ωστόσο» που εξόριζε τους κρατουμένους στον χώρο της ανεξήγητης αχαριστίας απέναντι στη μεγαλοθυμία της πολιτείας. Το μήνυμα που εξέπεμπαν προς τις φυλακές όσοι διαχειρίζονται τη ροή πληροφόρησης ήταν σαφές: όσο η διαμαρτυρία σας μένει συντεταγμένη και χωρίς βία, θα εισπράττετε τη λελογισμένη συμπάθειά μας σε λίγες γραμμές. Με ένα «ωστόσο» πάντα να καραδοκεί στο τέλος.
Οι υπέρ των δικαιωμάτων αγώνες σημαδεύουν όχι μόνον όσους συμμετέχουν αλλά και το συλλογικό μας σώμα. Αυτός είναι άλλωστε ο μακροπρόθεσμος παιδαγωγικός τους χαρακτήρας. Η μη αποτύπωσή τους στη μνήμη μας, η αναντιστοιχία μεταξύ της δράσης που «παράγεται» και αυτής που «καταναλώνεται» συνιστούν απώλεια για ολόκληρη την κοινωνία. Όταν μάλιστα έρχεται ως αποτέλεσμα παρέμβασης του Τύπου, που από διαμεσολαβητής γίνεται φίλτρο, τότε έχουμε μια συνειδητή λαθροχειρία. Τα ΜΜΕ ως παραμορφωτικός φακός και σιγαστήρας που μείωσε την ένταση των κραυγών των εγκλείστων δεν έβλαψαν μόνο τους διαμαρτυρόμενους κρατουμένους αλλά και όλους μας.
Ο Κωστής Παπαϊωάννου είναι πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ
