Του Κωστή Παπαϊωάννου,
Στις 10 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, παρουσιάστηκε στη Στοκχόλμη μια μεγάλη έρευνα για τις διακρίσεις στις χώρες της Ε.Ε. (ΕU- ΜΙDΙS survey, Εuropean Union Αgency for Fundamental Rights). Η έρευνα καλύπτει πολλούς τομείς: εργασία, στέγη, υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, τραπεζικές συναλλαγές, αστυνόμευση. Ερευνώνται οι μορφές θυματοποίησης των ευάλωτων ομάδων, οι στάσεις της αστυνομίας ανάλογα με τον τρόπο πρόσληψης των μειονοτικών προφίλ, οι αντιδράσεις των ίδιων των θυμάτων. Το μεγάλο εύρος της έρευνας δεν επιτρέπει παρά ενδεικτική και υπαινικτική παρουσίαση ορισμένων ευρημάτων σε τούτη τη στήλη.
Από τις πληθυσμικές ομάδες που εξετάστηκαν (Ρομά, μετανάστες από την Υποσαχάρια και τη Βόρεια Αφρική, Ανατολικοευρωπαίοι, Ρώσοι, Τούρκοι και άλλοι), οι Ρομά είναι εκείνοι
που υφίστανται τις περισσότερες διακρίσεις. Το ευρύ φάσμα και η ποσοτική αποτύπωση αυτών των διακρίσεων τούς θέτει αυτομάτως στο επίκεντρο κάθε σοβαρής ευρωπαϊκής και εθνικής πολιτικής ένταξης. Επιπλέον, η εργασία αποδεικνύεται το προνομιακό πεδίο άσκησης διακρίσεων, ενώ σοβαρά προβλήματα υπάρχουν και στην παροχή υπηρεσιών. Πιο ευάλωτοι φαίνονται Ρομά και Αφρικανοί που συναντούν συχνότερα κλειστές πόρτες σε καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι οι Ρομά, ούτως ή άλλως στιγματισμένοι ως ομάδα με υψηλή παραβατικότητα, αποδεικνύονται οι ίδιοι πρώτοι στόχοι κλοπών και διαρρήξεων (στην Ελλάδα μάλιστα 3 φορές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και πολύ πάνω από κάθε ομάδα οπουδήποτε στην Ευρώπη). Σε ό,τι αφορά την εγκληματικότητα με ρατσιστικά κίνητρα, πιο ευάλωτοι καταγράφονται οι Υποσαχάριοι Αφρικανοί και οι Ρομά. Και ενώ η αστυνομία κανονικά πρέπει να αντιδρά με αποτελεσματικότητα στον χειρισμό ρατσιστικών συμπεριφορών, αντιμετωπίζεται με έλλειψη εμπιστοσύνης από τα θύματα των διακρίσεων. Πολλά ευρήματα της έρευνας σχετικά με τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων φυλάκων της τάξης εξηγούν το γιατί. Επί παραδείγματι, πραγματοποιούνται δυσανάλογα πολλοί αστυνομικοί έλεγχοι εις βάρος συγκεκριμένων ομάδων (με τεράστια διαφορά πρώτοι οι Έλληνες Ρομά και οι Βορειοφρικανοί της Ισπανίας). Τέλος, τα θύματα διακρίσεων σπανίως αναφέρουν τα περιστατικά στις αρχές. Ο λόγος; Δεν θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα άλλαζε τίποτα, φοβούνται αρνητικές επιπτώσεις ή οι ίδιοι θεωρούν τα περιστατικά διάκρισης ανάξια συζήτησης. Η άγνοια των δικαιωμάτων αποδεικνύεται κομβικό σημείο στη διαιώνιση των διακρίσεων.
Η έρευνα πρέπει να γίνει αντικείμενο μελέτης ώστε να συναχθούν τα απαραίτητα συμπεράσματα σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Έτσι, θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της νομοθεσίας και των διαφόρων πρακτικών στο κοινωνικό πεδίο. Ειδικότερα για την Ελλάδα, τα ευρήματα για τις δύο πληθυσμικές ομάδες που εξετάστηκαν, Ρομά και Αλβανούς μετανάστες, χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας: η μελέτη του δείγματος, της γεωγραφικής του κατανομής, των διακρίσεων κατά τομέα κοινωνικής δραστηριότητας θα αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο. Δυο παρατηρήσεις δίνουν ένα πρώτο στίγμα. Πρώτον, διαπιστώνεται σαφώς υψηλότερος βαθμός ένταξης των Αλβανών (οι οποίοι σε πολλούς δείκτες αντιμετωπίζουν υψηλότερο βαθμό αποδοχής και λιγότερα προβλήματα από τους ομοεθνείς τους στην Ιταλία) συγκριτικά με τους Ρομά. Δεύτερον, όσο κι αν δεν αντιμετωπίζουμε τον εκτεταμένο «οργανωμένο ρατσισμό του δρόμου» χωρών της Κεντρικής Ευρώπης, που έχει πάρει ακόμα και τη μορφή εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, υπάρχουν ορισμένα ιδιαιτέρως ανησυχητικά ευρήματα. Δεν επιτρέπεται να τα παραγνωρίσουμε, ιδίως εν όψει της μακροχρόνιας ύφεσης που θα τα οξύνει κατακόρυφα, μετατρέποντας τις διακρίσεις και τον αποκλεισμό σε βραδυφλεγή βόμβα.
Πηγή: αντίφωνο
Στις 10 Δεκεμβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, παρουσιάστηκε στη Στοκχόλμη μια μεγάλη έρευνα για τις διακρίσεις στις χώρες της Ε.Ε. (ΕU- ΜΙDΙS survey, Εuropean Union Αgency for Fundamental Rights). Η έρευνα καλύπτει πολλούς τομείς: εργασία, στέγη, υπηρεσίες υγείας, εκπαίδευση, ψυχαγωγία, τραπεζικές συναλλαγές, αστυνόμευση. Ερευνώνται οι μορφές θυματοποίησης των ευάλωτων ομάδων, οι στάσεις της αστυνομίας ανάλογα με τον τρόπο πρόσληψης των μειονοτικών προφίλ, οι αντιδράσεις των ίδιων των θυμάτων. Το μεγάλο εύρος της έρευνας δεν επιτρέπει παρά ενδεικτική και υπαινικτική παρουσίαση ορισμένων ευρημάτων σε τούτη τη στήλη. Από τις πληθυσμικές ομάδες που εξετάστηκαν (Ρομά, μετανάστες από την Υποσαχάρια και τη Βόρεια Αφρική, Ανατολικοευρωπαίοι, Ρώσοι, Τούρκοι και άλλοι), οι Ρομά είναι εκείνοι
που υφίστανται τις περισσότερες διακρίσεις. Το ευρύ φάσμα και η ποσοτική αποτύπωση αυτών των διακρίσεων τούς θέτει αυτομάτως στο επίκεντρο κάθε σοβαρής ευρωπαϊκής και εθνικής πολιτικής ένταξης. Επιπλέον, η εργασία αποδεικνύεται το προνομιακό πεδίο άσκησης διακρίσεων, ενώ σοβαρά προβλήματα υπάρχουν και στην παροχή υπηρεσιών. Πιο ευάλωτοι φαίνονται Ρομά και Αφρικανοί που συναντούν συχνότερα κλειστές πόρτες σε καταστήματα, εστιατόρια, μπαρ.
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι οι Ρομά, ούτως ή άλλως στιγματισμένοι ως ομάδα με υψηλή παραβατικότητα, αποδεικνύονται οι ίδιοι πρώτοι στόχοι κλοπών και διαρρήξεων (στην Ελλάδα μάλιστα 3 φορές πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και πολύ πάνω από κάθε ομάδα οπουδήποτε στην Ευρώπη). Σε ό,τι αφορά την εγκληματικότητα με ρατσιστικά κίνητρα, πιο ευάλωτοι καταγράφονται οι Υποσαχάριοι Αφρικανοί και οι Ρομά. Και ενώ η αστυνομία κανονικά πρέπει να αντιδρά με αποτελεσματικότητα στον χειρισμό ρατσιστικών συμπεριφορών, αντιμετωπίζεται με έλλειψη εμπιστοσύνης από τα θύματα των διακρίσεων. Πολλά ευρήματα της έρευνας σχετικά με τη συμπεριφορά των Ευρωπαίων φυλάκων της τάξης εξηγούν το γιατί. Επί παραδείγματι, πραγματοποιούνται δυσανάλογα πολλοί αστυνομικοί έλεγχοι εις βάρος συγκεκριμένων ομάδων (με τεράστια διαφορά πρώτοι οι Έλληνες Ρομά και οι Βορειοφρικανοί της Ισπανίας). Τέλος, τα θύματα διακρίσεων σπανίως αναφέρουν τα περιστατικά στις αρχές. Ο λόγος; Δεν θεωρούν ότι κάτι τέτοιο θα άλλαζε τίποτα, φοβούνται αρνητικές επιπτώσεις ή οι ίδιοι θεωρούν τα περιστατικά διάκρισης ανάξια συζήτησης. Η άγνοια των δικαιωμάτων αποδεικνύεται κομβικό σημείο στη διαιώνιση των διακρίσεων.
Η έρευνα πρέπει να γίνει αντικείμενο μελέτης ώστε να συναχθούν τα απαραίτητα συμπεράσματα σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο. Έτσι, θα αξιολογηθεί η αποτελεσματικότητα της νομοθεσίας και των διαφόρων πρακτικών στο κοινωνικό πεδίο. Ειδικότερα για την Ελλάδα, τα ευρήματα για τις δύο πληθυσμικές ομάδες που εξετάστηκαν, Ρομά και Αλβανούς μετανάστες, χρήζουν περαιτέρω επεξεργασίας: η μελέτη του δείγματος, της γεωγραφικής του κατανομής, των διακρίσεων κατά τομέα κοινωνικής δραστηριότητας θα αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο. Δυο παρατηρήσεις δίνουν ένα πρώτο στίγμα. Πρώτον, διαπιστώνεται σαφώς υψηλότερος βαθμός ένταξης των Αλβανών (οι οποίοι σε πολλούς δείκτες αντιμετωπίζουν υψηλότερο βαθμό αποδοχής και λιγότερα προβλήματα από τους ομοεθνείς τους στην Ιταλία) συγκριτικά με τους Ρομά. Δεύτερον, όσο κι αν δεν αντιμετωπίζουμε τον εκτεταμένο «οργανωμένο ρατσισμό του δρόμου» χωρών της Κεντρικής Ευρώπης, που έχει πάρει ακόμα και τη μορφή εκκαθαριστικών επιχειρήσεων, υπάρχουν ορισμένα ιδιαιτέρως ανησυχητικά ευρήματα. Δεν επιτρέπεται να τα παραγνωρίσουμε, ιδίως εν όψει της μακροχρόνιας ύφεσης που θα τα οξύνει κατακόρυφα, μετατρέποντας τις διακρίσεις και τον αποκλεισμό σε βραδυφλεγή βόμβα.Πηγή: αντίφωνο
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου