Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2009

Ιθαγένεια, ο θρίαμβος του αυτονόητου

Αρχίζει η περίοδος κατά την οποία Έλληνας και γεννιέσαι και γίνεσαι. Το «Δε θα γίνεις Έλληνας ποτέ» παύει να αποτελεί επίσημη κρατική πολιτική και εξορίζεται στις εξέδρες των γηπέδων, όπου ανήκει.

Του Κωστή Παπαϊωάννου
Αποτελεί ιστορική τομή η συζήτηση περί ιθαγένειας στο υπουργικό συμβούλιο και στη Βουλή. Ο τρόπος που η κυβέρνηση ανοίγει αυτό το θέμα – ταμπού και η πρώτη αντίδραση ολόκληρης σχεδόν της αντιπολίτευσης δείχνουν νηφαλιότητα και διάθεση για σοβαρή πολιτική συζήτηση. Διαφάνηκε μάλιστα ήδη μια διαφορετική προσέγγιση της ίδιας της έννοιας της ιθαγένειας. Από τη μια, αντιμετωπίζεται ως μέσο κοινωνικής ένταξης (Παπανδρέου: Η χορήγηση ελληνικής ιθαγένειας στη δεύτερη γενιά μεταναστών είναι ένα στοίχημα που η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να μην κερδίσει. Ο φόβος είναι κακός οδηγός). Από την άλλη, αντιμετωπίζεται ως έπαθλο προς όσους εντάσσονται ομαλά (Σαμαράς: Ελάτε πρώτα να συζητήσουμε χωρίς βιασύνη τα κριτήρια, ώστε να προστατέψουμε και τους έντιμους μετανάστες και την αφομοίωσή τους
με κοινωνική συνοχή).
Έχουμε από αυτή τη στήλη συχνά υποστηρίξει την πρώτη αντίληψη, αυτό όμως δε μειώνει την αξία της δεύτερης. Συνδυαστικά οι δυο αντιλήψεις θέτουν τους όρους για τη συζήτηση που γίνεται ή έχει γίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες.

Ελλοχεύει βέβαια ο κίνδυνος της εύκολης ρητορείας καθώς κάποιοι επιχειρούν να μεταθέσουν τη συζήτηση στο πεδίο του φόβου. Ευτυχώς η προσπάθεια αυτή γίνεται μόνο από έναν κομματικό σχηματισμό, προορισμένο και καταδικασμένο να τρέφεται από τα φοβικά αποφάγια του πολιτικού μας συστήματος, όπως κάνει συστηματικά τα τελευταία χρόνια. Ήδη επιχειρεί νοηματικές συγχύσεις που διασπείρουν το φόβο: το ζήτημα της ιθαγένειας αφορά «λαθρομετανάστες», πρόκειται για Δούρειο Ίππο της παγκοσμιοποίησης, πολιτογραφούνται μίσθαρνα όργανα εχθρών που εποφθαλμιούν εδάφη μας.

Πέρα όμως από αυτές τις αστειότητες, είναι λάθος να υποτιμήσει και να λοιδορήσει κανείς υπαρκτές ανησυχίες που διατρέχουν το κοινωνικό σώμα. Αντίπαλοί μας σε μια ανοιχτή κοινωνία που ενισχύει την κοινωνική ένταξη είναι όσοι καπηλεύονται τον φόβο, όχι όσοι φοβούνται. Ανάγκη λοιπόν να εξηγήσουμε γιατί η παροχή ιθαγένειας είναι συνώνυμη με την ασφάλεια και όχι αντίθετη. Να παρουσιάσουμε τις αντικειμενικές συνθήκες. Να χρησιμοποιήσουμε παραδείγματα από το εξωτερικό. Και βέβαια, να κατανοήσουμε όλοι ότι η πολιτογράφηση είναι ισχυρό εργαλείο ένταξης αλλά δεν είναι πανάκεια. Πρέπει να πραγματοποιηθούν παράλληλα άλλες τομές (κυρίως σε εκπαίδευση και δια βίου μάθηση) για να καταστεί αποτελεσματικό κλειδί για την ουσιαστική ένταξη. Και ακόμα, να ξαναδούμε θέματα που χρειάζονται ρύθμιση στο σχέδιο νόμου: το παράβολο των 1.000 ευρώ παραμένει από τα υψηλότερα της Ευρώπης, διατηρείται η διαφοροποίηση μεταξύ ομογενών και άλλων αλλοδαπών, υπάρχουν ομάδες παιδιών μεταναστών που αδικούνται.

Η χώρα μπαίνει στην τρίτη «ιθαγενειακή περίοδο»: στα πρώτα 90 χρόνια εθνικού μας βίου, Έλληνας γινόσουν. Στα επόμενα 90 χρόνια έως σήμερα, Έλληνας γεννιέσαι. Αρχίζει η περίοδος κατά την οποία Έλληνας και γεννιέσαι και γίνεσαι. Το «Δε θα γίνεις Έλληνας ποτέ» παύει να αποτελεί επίσημη κρατική πολιτική και εξορίζεται στις εξέδρες των γηπέδων, όπου ανήκει. Το μεγάλο στοίχημα είναι όσο γίνεται περισσότεροι να δουν αυτή τη μετάβαση ως ιστορική και κοινωνική αναγκαιότητα αλλά και ως μια μεγάλη επένδυση της χώρας στο μέλλον της.
Πηγή: ΤΑ ΝΕΑ, αντίφωνο

Δεν υπάρχουν σχόλια: